In onze routemap 'Op weg naar missionaire geloofsgemeenschappen' is onlangs een beschrijving gegeven van de pastoraatsgroep. Deze pastoraatsgroep bestaat uit 4 a 5 parochianen. Als groep krijgen zij de opdracht om alle vrijwilligerswerk in de lokale geloofsgemeenschap te coördineren. Bij krijgen hiermee een centrale plaats bij de uitvoering van alle pastorale aktiviteiten. En daarmee ook een centrale plaats in de lokale geloofsgemeenschap.

De stap naar de vorming van pastoraatsgroepen is een heel belangrijke stap op weg naar missionaire geloofsgemeenschappen. In deze geloofsgemeenschappen wordt het pastoraat mede gedragen dor parochianen. Tot nu toe wordt de centrale plaats ingenomen door de pastoor of om een pastoraal werk(st)er of diaken. De vrijwilligers hebben meer het karakter van 'medewerkers, handlangers van de pastor' bij wie alle lijnen samenkomen. Het model van 'de centrale pastor' heeft tot nu toe goed gewerkt, maar is niet geëigend voor de missionaire situatie, waarin wij ons vandaag en morgen bevinden. In feite zien we hoe vele priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers gebukt gaan onder deze duizendpoot-achtige functie. Ze komen al tijd tekort en hebben geen ruimte voor hun specifieke taak; de inspiratie en de toerusting van de vrijwilligers. En om te groeien naar missionaire geloofsgemeenschappen moet aan de vorming van het vrijwilligerskader de hoogste prioriteit gegeven worden.

In het model van de pastoraatsgroep wordt zichtbaar, dat parochianen meer zijn dan medewerkers van de pastor. Op grond van hun christen-zijn, door Doopsel, Vormsel en Eucharistie, hebben wij een eigen verantwoordelijkheid voor het welzijn en voor de zending van de geloofsgemeenschap. Bovendien hebben zij meer dan de pastorale beroepskrachten de gelegenheid om in werk en buurt contact te hebben met de wereld buiten de kerk. Zij hebben dus meer gelegenheid om missionair te zijn als gist en zout in de samenleving. We kiezen voor een groep, allereerst omdat dit de werkwijze was van Jezus. Hij vormde de apostelen tot een groep en zond ook zijn andere leerlingen samen op weg. Naast deze principiele keuze speelt de overweging mee, dat in een groep de verantwoordelijkheden en de tijd gespreid kunnen worden. Niet alles hangt op een persoon, die altijd beschikbaar moet zijn. Als alles van een persoon zou afhangen, zou er een kwetsbare situatie ontstaan bij ziekte of bij wegvallen van die ene persoon.

In de map wordt een stappenplan aangegeven om op zorgvuldige wijze een pastoraatsgroep samen te stellen. Er wordt voorzien in een benoeming door het parochiebestuur alsmede in een officiële presentatie van de leden van de pastoraatsgroep in een zondagse Eucharistieviering. Door hun centrale positie vormen de leden van de pastoraatsgroep als het ware het gezicht van de parochie. Het is daarom belangrijk dat ze regelmatig zichtbaar zijn in en na de viering van de Eucharistie op zondag. Als de pastoraatsgroep het gezicht wordt van de plaatselijke geloofsgemeenschap, verdwijnen dat de priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers uit het zicht? Nee, dat is niet de bedoeling. Zij blijven de voorgangers in de Eucharistie, de vieringen van de sacramenten en in andere liturgische vieringen. Het is goed, als er na de viering mogelijkheid is van onderling contact. Daarnaast worden de pastorale beroepskrachten vooral zichtbaar voor de vele groepen vrijwilligers, die zij regelmatig inspiratie en toerusting geven. Zij zullen vaak het initiatief nemen voor missionaire aktiviteiten. Tenslotte zijn ze beschikbaar voor persoonlijke pastorale begeleiding binnen het gehele parochieverband.

Het pastoraal team blijft met name zichtbaar voor de pastoraatsgroepen. De eindverantwoordelijkheid voor het pastoraal beleid in het parochieverband berust immers bij het pastoraal team, door de bisschop benoemd en gezonden. De pastoraatsgroepen zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van dit beleid in de plaatselijke geloofsgemeenschappen. Om de relatie tussen pastoraal team en de pastoraatsgroepen te behartigen, zal een teamlid deelnemen aan de vergaderingen van een pastoraatsgroep. Dit teamlid kan dan tevens de inspiratie en de verdere toerusting van de pastoraatsgroep ter harte nemen. Verder zal het pastorale team alle pastoraatsgroepen van het parochieverband twee keer per jaar uitnodigen voor een dag van onderlinge bezinning en oriëntatie op onze missionaire weg. Met de vorming van pastoraatsgroepen staan we voor een diep ingrijpende verandering. Wij beseffen dat het zeer moeilijk zal zijn, deze verandering tot stand te brengen. De dekenaten zijn bereid om de parochieverbanden hierbij te begeleiden.