Eén van de verheugende vruchten van het Tweede Vaticaans Concilie is het gegeven dat de Heilige Geest en het werken van Gods Geest meer onder de aandacht gekomen is. Het is de Geest immers, die leven geeft. De Geest kan vruchtbaar maken wat dor en droog was. De Geest kan soepel maken wat was verstard. De Geest kan verwarmen, wat kil is geworden. Het vuur van de Geest geeft leven en enthousiasme aan de geloofsgemeenschap.

Vóór het Concilie werden de priesters de geestelijken of de geestelijkheid genoemd. Zij waren de bron van geest in de kerkgemeenschap. Het Concilie heeft opnieuw geleerd, dat allen die gedoopt en gevormd zijn, dragers zijn van de Heilige Geest. Niet alleen priesters, allen ontvangen geestesgaven. Niet alleen aan ouderen, ook aan jongeren op weg naar volwassenheid wordt de H. Geest gegeven. Door deze hernieuwde ontvankelijkheid voor de Heilige Geest heeft het sacrament van de Heilige Geest, het Heilig Vormsel aan betekenis gewonnen.

Er wordt veel zorg en aandacht besteed aan de voorbereiding van de vormelingen. De viering van het Heilig Vormsel is een feest in de parochie en in de gezinnen. De laatste jaren zien we bovendien een toenemende belangstelling van de ouders bij de voorbereiding op het vormsel. Vroeger was er veelal één ouderavond, waar praktische afspraken werden gemaakt over de viering van het vormsel. Er kwam dan een klein groepje moeders. Momenteel zijn er in een aantal parochies meerdere avonden voor ouders waar ze vrijwel allen aanwezig zijn.

Om deze tendens te stimuleren geven we binnenkort een pastorale handreiking uitgegeven over het Vormselpastoraat. Voorbereiding en viering van het H. Vormsel geven namelijk goede kansen om te komen tot missionair pastoraat.

De belangstelling voor voorbereidingsavonden leeft niet alleen bij de vaste kerkgangers maar ook bij andere ouders. Het vormsel van hun kinderen is voor hen de aanleiding om zich de vragen te stellen: wat betekent geloven voor ons? Hoe speelt de Heilige Geest in ons leven? Wat willen we onze kinderen aan geloof meegeven? Zo ontstaat er op voorbereidende avonden een unieke kans om vaste kerkgangers en anderen met elkaar in gesprek te brengen. Ze kunnen elkaar vertellen, wat geloven betekent in hun leven, op welke moeilijkheden ze stuiten en welke levenstekenen van de Geest men bij elkaar bespeurt.

In een aantal vormselprojecten zijn ook gezamenlijke avonden van ouders met hun kinderen voorzien. Of aan een aantal ouders wordt gevraagd, om enkele keren met een klein groepje vormelingen als gastouders in gesprek te zijn. Dit geeft ouders en hun kinderen een goede kans om te leren om met elkaar te praten over belangrijke waarden in het leven. Ook om met elkaar te praten over de betekenis van het geloof.

De kinderen komen op een leeftijd dat ze kritisch gaan staan tegenover alles wat ze als kind hebben meegekregen, ook tegenover het geloof. Via kerk en school verminderen vaak de contacten. Juist in deze periode is de omgang met de ouders veelal het voornaamste contact, dat de kinderen met de kerk hebben. Voor ouders is het dan niet alleen belangrijk, dat ze het leven in liefde en geloof voorleven. Het is ook van belang dat ze met hun kinderen over het geloof kunnen praten. Niet om het geloof dwangmatig op te leggen, maar om in open dialoog van hun geloof te getuigen. Via de ouders hebben hun kinderen een intensief contact met de kerk.

In veel parochies worden er na het vormsel bijeenkomsten voor jongeren georganiseerd. Ook op deze wijze kan er een band met elkaar en met de kerk blijven. Voor dit jongerenpastoraat liggen er kansen tot samenwerking in parochieverband. Vanuit het bisdom stimuleren we het contact met jongeren rondom het Vormsel met de jaarlijkse manifestatie Expedition in Zutphen. Dit jaar op 17 mei met het thema 'Nrgie'.

De nieuwe pastorale handreiking voor het Vormselpastoraat geeft eerst een bezinning op de betekenis van de Heilige Geest in het leven van de kerkgemeenschap en in ieders persoonlijke leven. Vervolgens worden er catechetische suggesties gegeven voor de voorbereiding van ouders en hun kinderen. Tenslotte worden er suggesties gedaan voor een feestelijke viering van het Heilig Vormsel. Als we ontvankelijk zijn, krijgt de H. Geest veel kansen, om nieuw leven en nieuw enthousiasme in de locale geloofsgemeenschappen te wekken.