Beginnende oogst(juni 2003)

We willen groeien naar missionair pastoraat. In het pastoraat mogen we ons niet beperken tot de kerkgangers. De blijde boodschap van Jezus Christus is immers bedoeld voor alle mensen, ook voor allen in onze Nederlandse samenleving. Zoals in het begin, zo zegt de Heer tegen ons: de velden staan wit voor de oogst (Joh. 4, 35). Spontaan zou je kunnen reageren: daar heb je een groot geloof voor nodig, want daar zie je niets van, je ziet alleen dat het elk jaar minder wordt.

Maar die eerste reactie gaat niet helemaal op. Als we naar buiten kijken, dan zien we veel onverschilligheid, velen die niets van geloof of kerk willen weten. Maar we zien ook mensen, die uitgekeken zijn op onze consumptiemaatschappij Ze hebben alles en zijn toch niet gelukkig. Ze gaan op zoek naar de diepere zin van het leven. Sommigen lopen regelmatig een kerk in en worden geraakt door de sfeer en de stilte. Anderen worden ontroerd door het bijwonen van een liturgie. Sommigen hebben in het buitenland kennis gemaakt met christenen, anderen worden nieuwsgierig via een katholieke vriend of vriendin. Weer anderen gaan in op een uitnodiging tot meditatie of gesprek in een parochieblad of wijkkrant.

Langs vele wegen laten mensen zien dat ze interesse krijgen voor de kerk. Je treft ze onder jongeren en ouderen. Voor onze parochiegemeenschappen is het uiteraard belangrijk dat we openstaan voor deze mensen. Vaak zijn we zo druk met elkaar bezig, dat we geen oog hebben voor een buitenstaander. We kunnen ons de vraag stellen, in hoeverre hebben we oog voor gasten in de liturgie en in de koffie erna? Houden we rekening met hen in het parochieblad? Kunnen buitenstaanders gemakkelijk bij ons binnenkomen?

Deze open missionaire houding is de eerste stap. Vervolgens komt de vraag op: wat doen we met mensen die zich melden? Hoe laten wij ze kennis maken met het katholiek geloof? Op deze vragen worden al vele antwoorden gevonden. Een groot aantal parochies werkt met het project Geloven Nu. In ons bisdom zijn er al ongeveer 80 Geloven Nu-groepen. Deze groepen bestaan uit kerkgangers die meer van hun geloof willen weten, van herintreders en van nieuwelingen. Andere parochies organiseren jaarlijks een aantal cursusavonden om kennis te mken met het katholieke geloof. Op andere plaatsen start de parochiecatecheet jaarlijks met een groep van mensen, die bij de kerk willen gaan horen.

Het mediapastoraat heeft een heel project uitgewerkt met een zeer toegankelijk boekje van Monic Slingerland "Word toch katholiek", met een uitstekend werkboek voor geloofsleerlingen en begeleiders van Andries Govaart "Ons brood gedoopt in licht". En tenslotte met 12 uitzendingen, waarvan een videoband te bestellen is. Het adres is RKK/KRO, Amersfoortsestraat 18, 3769 AR, Soesterberg, tel. 0346-332555, email: rkkmediapastoraat@kro.nl.

Dit jaar zijn al 140 volwassenen opgenomen in de katholieke kerk. Een aantal van hen ontvangt de drie sacramenten van doopsel, vormsel en eucharistie in één viering. Anderen willen het sacrament van het H. Vormsel graag van de bisschop ontvangen. Dat kan als de bisschop of zijn plaatsvervanger in de parochie komt voor de viering van het vormsel van de jongeren. Sinds enkele jaren bedient onze bisschop het sacrament van het vormsel aan volwassenen op Pinksteren in de kathedrale kerk te Utrecht. Dit jaar waren er 18 vormelingen.

Na de opname in de kerk hebben veel 'nieuwe katholieken' de ervaring, dat er geen belangstelling meer voor ze is. Tijdens de voorbereiding en in de viering van de opname in de kerk kregen ze veel aandacht, maar daarna staan ze alleen. Er is niemand, die eens belangstellend vraagt, hoe het gaat. Niemand, die uitnodigt om mee te doen aan bepaalde aktiviteiten. Er wordt geen vervolgprogramma aangeboden voor bezinning en gesprek. Al te gemakkelijk wordt verondersteld, dat zij zich zullen gedragen als de andere kerkgangers en vrijwilligers.

Van gesloten gemeenschappen zullen we open moeten worden voor buitenstaanders, er zal een catechese ter voorbereiding opgezet moeten worden, en op de vierde plaats zal er blijvende aandacht moeten zijn voor de nieuwe katholieken. In een aantal parochies zijn al initiatieven ontwikkeld. Het is niet voor alle parochies afzonderlijk mogelijk, om hier werk van te maken, zeker niet voor de kleinere. Het zou goed zijn, als er in elk parochieverband een groep gevormd wordt die de verantwoordelijkheid krijgt om deze vier taken - openheid, catechese, viering en follow-up - te behartigen.

Per 1 maart 2003 heeft de bisschop een Diocesane Werkgroep Catechumenaat opgericht met als opdracht om initiatieven op parochieel en dekenaal niveau te stimuleren, te ondersteunen en te coördineren.

In goede samenwerking kunnen we op deze wijze ingaan op Jezus' uitnodiging: "Ga, en maak alle volkeren tot leerling; doop hen in de Naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest, en leer hun alles onderhouden wat Ik jullie geboden heb. Weet wel, Ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voleinding van de wereld" (Math. 28, 19-20).