In de twintig eeuwen kerkgeschiedenis is er veel veranderd. En ook wij zijn in een veranderingsproces naar 2010. Temidden van alle veranderingen komt de vraag op: wat is blijvend? Wat moeten we vasthouden? Wat blijvend is, is bijvoorbeeld de viering van de Eucharistie op zondag. Al vanaf het begin zien we, hoe christenen op de zondag, de dag van de Verrijzenis, bijeenkwamen. In de Eucharistie vierden zij het teken van Jezus' dood en verrijzenis. Jezus heeft dit teken als Zijn testament aan ons nagelaten. Met grote nadruk gaf Hij zijn leerlingen mee: "Blijft dit doen om Mij te gedenken"

De eeuwen door zijn christenen hieraan trouw gebleven. Het Tweede Vaticaans Concilie noemde de Eucharistie bron en hoogtepunt van de geloofsgemeenschap. Tot voor kort werd de Eucharistie als hoogtepunt beleefd door katholieken. De kerken waren zondags overvol, zodat er zelfs meerdere H.H. Missen noodzakelijk waren, om allen gelegenheid te geven om deel te nemen. Dat is onder ons veranderd. In veel parochiekerken zijn er in het weekend nog wel 2 à 3 vieringen. Dit kunnen niet alle vieringen van de Eucharistie zijn. Veelal zijn het vieringen met een handvol mensen in een grote kerkruimte. Vanwege de veelheid van vieringen kan de feestelijkheid met koren en met andere functies in de liturgie beperkt zijn. Je kunt niet bepaald merken, dat in de Eucharistie het hoogtepunt van het parochieleven gevierd wordt. Vele vieringen in bijna lege kerken zijn weinig inspirerend, voor de kerkgangers die in aantal afnemen. Maar ook voor zoekende buitenstaanders. Onder veel tijdgenoten is er behoefte aan bezinning en mystiek, aan spiritualiteit. En wij hebben niet meer te bieden dan deze matig bezochte vieringen.

Dat is anders bij feestelijke vieringen op de grote kerkelijke feestdagen, bij bijzondere gelegenheden. Dan is de kerk vol en is er een inspirerende en feestelijke liturgie, waar mensen warm van worden. Op onze weg naar 2010 is het belangrijk om meer van dergelijke gelegenheden te scheppen, zodat de Eucharistie weer bron en hoogtepunt van het parochieleven kan worden. Zo'n hoogtepunt is op elke zondag of zaterdag mogelijk. Dat kan als er in elke parochie slechts één keer de Eucharistie gevierd wordt in het weekend. In vrijwel alle parochies van ons bisdom is de deelname zodanig, dat alle kerkgangers aan één viering kunnen deelnemen. Een aantal kerkruimten zal ingekrompen moeten worden, om vieringen in een halflege kerk te voorkomen. Het veronderstelt ook de bereidheid binnen een parochieverband, om de rijden van de vieringen op elkaar af te stemmen. Voor de huidige kerkgangers is zondags tussen 10 uur en half 11 de ideale tijd; in het oosten van ons bisdom ook nog zaterdag tussen 18.00-19.00 uur. Meer variatie in tijd kan het ook voor anderen aantrekkelijker maken om te komen.

Variatie van tijd maakt het ook mogelijk, dat een priester 's zondags twee keer voor kan gaan in de Eucharistie. Na overleg met de priesterraad heeft onze bisschop de priesters gevraagd, om alle zondagen beschikbaar te zijn en op een doordeweekse dag vrij te nemen. Naast de parochiepriesters zijn er veel emeriti en andere priesters, die graag willen voorgaan n de zondagse liturgie. Gebruik maken van de diensten van emeriti is geen tijdelijke noodoplossing. Elk jaar komen er vitale emeriti bij, die graag willen assisteren. Ook in 2010 zullen er dus nog veel emeriti beschikbaar zijn. In het parochieverband kunnen ook afspraken gemaakt worden over het karakter van de vieringen. Bijvoorbeeld over de vraag: in welke kerk en op welke tijd zingt een herenkoor, een dameskoor, een gemengd koor, een jongerenkoor, een jongvolwassenenkoor, een kinderkoor?Het zou ook mooi zijn als bij belangrijke feesten twee of meer koren samen meedoen. Door de eigen kleur van de vieringen van de Eucharistie kan elke parochie haar eigen gezicht laten zien en haar eigen identiteit ontwikkelen. Vermindering van het aantal betekent op deze wijze een verhoging van de kwaliteit van de vieringen. De Eucharistie op zondag wordt weer het hoogtepunt.

Als we ons beperken tot die ene viering van de Eucharistie. dan zijn Woord- en Communievieringen vrijwel niet meer nodig. Deze vieringen zijn alleen toegestaan in tijd van nood, als er geen priester beschikbaar is. In veel parochies krijg je momenteel de indruk, dat van de nood een deugd gemaakt is. Men beschouwt er de Woord- en Communieviering als gelijkwaardig met of zelfs te prefereren boven de viering van de Eucharistie. Ik weet dat ik velen pijn doe en dat doe ik niet graag, maar toch moet ik zeggen, dat dit geen goede ontwikkeling is. Het is in strijd met twintig eeuwen traditie en staat dus op gespannen voet met onze katholieke identiteit.